9) Kemeklerde radyoaktif maddelerin toplanması, osteoblastlarda yıkıma neden olduğundan serum alkalen fosfataz düzeyi düşebilir
ALT ( SGPT=GLUTAMAT-PYRÜVAT-TRANSAMİNAZ ):
Analiz Materyali: Serum
Alternatif Materyal: Plazma (Heparinli, EDTA'lı)
Stabilitesi: Oda ısısında yaklaşık 4-6 saat, buzdolabında 24-48 saat.
Metod: Enzimatik
Analizi Etkileyen Olumsuz Faktörler: Hemolizli, lipemik, ikterik serum örnekleri.
Normal değerler:
Erkek: 9-43 U/L Kadın: 9-36 U/L
ALT enzimi, AST enzimine paralellik gösteren bir enzimdir. Ancak substrat olarak prüvik asidi kullanmasıyla farklılık gösterir. Karaciğer, böbrek, kalp, iskelet kası ve pankreas da bulunur.
ALT Düzeyinin Artmasına Yol Açan Bazı Sebepler:
-Akut hepatitler
-Siroz
-EMN ; MI ; İlaçlar ;
-AST düzeyini arttıran diğer nedenler genelde ALT düzeyini de arttırır.
ALT Düzeyinin Azalmasına Yol Açan Bazı Sebepler:
- Böbrek yetmezliği
- Gebelik
-Piridoksin(B6) yetmezliği
AMİLAZ:
Analiz Materyali: Serum
Alternatif Materyal: Plazma (Heparinli)
Stabilitesi: Oda ısısında yaklaşık 1-6 saat, buzdolabında 24-48 saat.
Metod: CNPG3 (2 choloro-4-nitrophenyl-alpha-D-maltotriosid'in alfa amilaz ile reaksiyonu.)
Analizi Etkileyen Olumsuz Faktörler: Hemolizli, lipemik, ikterik serum örnekleri.
Normal değerler:
Erkek: <82 U/L
Kadın: <82 U/L
Amilaz başlıca vücudda şekerin sindiriminde rol oynayan bir enzimdir. En önemli oluşum yeri pankreasdır. Karaciğer, tükrük bezleri ve pankreasdan kaynaklanan az miktarda amilazda kanda bulunur.
Amilaz Düzeyinin Artmasına Yol Açan Bazı Sebepler:
- Akut pankreatit ; - Kronik pankreatitin akut atağı ; Afferent-loop obstrüksiyonu ; Posteriyor gastrektomi ; Kolesistitis ; Pankreas duktus taşında ; Peptik ülser perforasyonlarının özellikle pankreas tutulumu ola durumlarında ; İlaçlar ; Diyabetik koma ; Akrep sokması ; Makroamilazemi ; Tükrük bezi hastalıkları: (Süppüratif parotitis, Kabakulak, Tükrük bezinin taş ile obstrüksüyonu) ; İlerlemiş böbrek yetersizliği ; Akut safra kesesi taşları ; Barsak obstrüksüyonu ve strangülasyonu ; Metanol zehirlenmesi ; Akut alkolik entoksikasyon ; Akciğerin küçük hücreli karsinomu ; Mezenter arter trombozu ; Tübüler gebelik
Amilaz Düzeyinin Azalmasına Yol Açan Bazı Sebepler:
Yaygın pankreas hasarı ; Akut ve kronik hepatit ; Bazen gebelik toksemisi
ASİT FOSFATAZ:
Analiz Materyali: Serum.
Metod: Enzimatik, biyokimya otoanalizöründe.
Normal Değerler: < 10 U/L.
Kanın alımında özellikle hemolizli olmamasına dikkat edilmelidir. Serum asit fosfatazı, laboratuvarda asit pH da (pH5) en iyi fonksiyon gösteren bir enzimdir. Normal koşullarda, prostatda fazla miktarda bulunur. Değişik izoenzimleri vardır. İzoenzim 2 prostatd, izoenzimler 1 ve 4 serumda, izoenzimler 1 ve 3 doku hücrelerinde, dalakda, granülositlerde ve pankreada bulunur. İzoenzimler eritrositlerde, plateletlerde, retiküloendotelyal hücrelerde ve böbreklerde bulunur.
Asit fosfataz düzeyinde artmaya yol açan bazı patolojik durumlar:
I. Prostatik asit fosfataz:1) Prostat kanseri: Serum düzeyi, tümörün cerrahi olarak çıkarılmasıyla, tümörün estrojen ile supresyonu ile ve her iki tedavi yolunun birlikte uygulanması ile düşer.2) Prostat cerhasi sonrası.3) Prostat enfarktı.4) Üriner retansiyon.5) Kateterizasyon.6) Prostat masajından sonra: Vakaların %54'ünde artar. Buna karşılık, rektal tuşe, immünolojik yöntemle saptanan prostatik asit fosfataz düzeyinde önemli bir değişiklik yapmaz.
II. Total asit fosfataz:1) Kemiği tutan malign tümörler (özelikle meme ca.).2) Gaucher hastalığı.3) Hepatosellüler hastalıklar.4) Kemiğin Paget hastalığı.5) Retiküloendotelyal sistem hastalıkları.6) Böbrek hastalıkları7) Tromboemboliler.8) Ateşin yükseldiği durumlar.9) Miyokard enfarktüsünden sonra.10)Hiperparatiroidi.
Asit fosfatazın klinik olarak azaldığı durumlar önemli değildir.
ASO:
A grubu ß-hemolitik streptekoklar, streptolizin-O adı verilen bir hücre dışı madde üretir. Bu madde, antistreptolizin denen özgün antikorun oluşumuna yol açar. Olağan koşullarda, antistreptolizin-O titrasyonu görece düşüktür (çocuklarda 333 ünite genç erişkinlerde 250 ünite). Oysa A grubu bir streptekok enfeksiyonu, özellikle bademcik iltihabı ya da diş apsesi gibi bir enfeksiyon odağıda varsa, bu değerlerin yükselmesine yol açar; Çünkü anatomik nedenlerle bu bölgeler, akutenfeksiyon odağından temizlenmeyip streptekok barındırmayı sürdürürler.
Streptekok enfeksiyonun ardından antistreptolizin üretimi, hastalığın başlangıcından 2-5 hafta sonra, yani klinik belirtiler kaybolduğunda en yüksek düzeye ulaşır.Bu nedenle antistreptolizin-O titrası boğaz iltihabının akut evresinde değil, iyileşme döneminde yapılmalıdır. Kanda yüksek oranda ve sürekli antistreptolizin-O bulunması, uzun süredir yerleşmiş olan bir streptekok enfeksiyonu gösterir. Kabul edilebilir antistreptolizin-O titrasyonu 200 ünitenin altındadır; daha yüksek değerler bulunursa, 3-4 hafta sonra yeni bir kontrol yapılmalıdır.
Doğrudan teşhis değeri sadece aşağıdaki durumlarda vardır:
• Kızıl. ; Erizipel. ; Streptokoksik faranjit veya tonsillit.
Dolaylı teşhis değeri aşağıdaki durumlarda vardır:
• Romatizmal Ateş. ; Glomerülonefrit.
Antikor enfeksiyondan yaklaşık 2 hafta sonra oluşur; titre 4-6 haftada yükselir ve aylarca yüksek kalabilir. Tek yapılan ölçümler çeşitli faktörlere bağlı olduğu için seri ölçümlerin yapılması daha iyidir. Ağır streptekok enfeksiyonlarında bile hastaların yalnızca %70-80'inde ASO titrasyonu yükselmiş olarak bulunur.
ASO'nun çeşitli durumlardaki değerleri:
Hastalık ASO Titresi (Todd Ünitesi)
Aktif Romatizmal Ateş 500-5000
İnaktif Romatizmal Ateş 12-250
Romatoid Artrit 12-250
Akut Glomerülonefrit 500-5000
Streptekoksik ÜSYİ 100-333
Kolejen Hastalıklar 12-250
AST (SGOT=GLUTAMAT-OXALASETAT TRANSAMİNAZ):
Analiz Materyali: Serum
Alternatif Materyal: Plazma (Heparinli, EDTA'lı)
Stabilitesi: Oda ısısında yaklaşık 4-6 saat, buzdolabında 24-48 saat.
Metod: Enzimatik
Analizi Etkileyen Olumsuz Faktörler: Özellikle hemolizli serum örnekleri yanlış yüksek ölçümlere yol açar. Ayrıca lipemik ve ikterik serum örneklerininde tercih edilmemesi gerekmektedir.
Normal değerler:
Erkek: 10-34 U/L Kadın: 10-31 U/L
Amino asit ve karbonhidrat metabolizmasında rol oynayan intrasellüler enzimlerdir. Enzim kalp, karaciğer, iskelet kası, pankreas da bulunur.
AST Düzeyinin Artmasına Yol Açan Bazı Sebepler:
----Kalp hastalıklarına bağlı: Akut MI (yaklaşık ilk 4 saat içinde yükselmeye başlar.)
Kalp operasyonları ; Eksternal kalp masajından sonra ;
Akut romatizmal kardit
Anjiokardiografi ve kalp masajından sonra
---Karaciğer hastalıklarına bağlı
-Enfeksiyoz hepatit ; Karaciğerin malign infiltrasyonları ; Kolanjitis ; Aşırı alkol alınımı; EMN ; Karaciğere toksik olan madde ya da ilaçların kullanımına bağlı olarak
----Travmalara bağlı
-İntra muskular enjeksiyonlar sonrası ; Lokal radyasyon hasarı ; Karbonmonoksit zehirlenmesi ; Arı sokması ; Künt yaralanmalar Güneş çarpmaları
---Diğer nedenlere bağlı
-Akut pankreatit ; Gut ; Dermatomiyozitis ; Pseudomuskular distrofi ; Astma krizi ; Proksismal miyoglobuliüri
AST Düzeyinin Azalmasına Yol Açan Bazı Sebepler:
- Böbrek yetmezliği
- Gebelik
-Piridoksin(B6) yetmezliği
DEVAMI YORUMLARA GÖRE